Portal Funduszy Europejskich

Ewaluacja kryteriów i systemu wyboru projektów w ramach programu Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027 (FEdP 2021-2027), zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi ewaluacji polityki spójności na lata 2021-2027, jest badaniem obligatoryjnym, które należało uruchomić nie później niż dwa lata od decyzji Komisji Europejskiej o zatwierdzeniu programu.

Zgodnie z przepisami unijnymi, kryteria i procedury wyboru projektów do finansowania z FEdP 2021-2027 muszą zapewniać, aby finansowy wkład unijny przyznawany był w pierwszej kolejności operacjom, które w największym stopniu mogą przyczynić się do osiągnięcia celów programu. Kryteria i procedury powinny być niedyskryminacyjne, przejrzyste, zapewniać dostępność dla osób z niepełnosprawnościami i równouprawnienie płci, uwzględniać prawa i wolności określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, oraz uwzględniać zasadę zrównoważonego rozwoju oraz unijną politykę w dziedzinie ochrony środowiska. Weryfikacja spełnienia przez system wyboru projektów wszystkich tych przesłanek stanowiło główny przedmiot niniejszego badania ewaluacyjnego. 

Ewaluacja służyła ocenie trafności, wydajności, spójności systemu i kryteriów wyboru projektów w celu zapewnienia skutecznej i efektywnej realizacji programu FEdP 2021-2027.

 Analiza systemu wyboru projektów w ramach FEdP 2021-2027 wykazała zgodność przyjętych rozwiązań z wymaganiami: jawności, przejrzystości wyboru projektów, realizacji zasad horyzontalnych, braku dyskryminacji.

Wnioskodawcy i beneficjenci stosunkowo wysoko ocenili dokumentację naboru, co świadczy o jej przejrzystości i dobrej dostępności informacji o wymogach danego naboru.

 W przypadku funduszu EFS+ najbardziej czasochłonne dla wnioskodawców okazało się przygotowanie samego wniosku o dofinansowanie. Z kolei w ramach  EFRR, największe obciążenia administracyjne na etapie aplikowania o wsparcie dotyczą konieczności przygotowania załączników do wniosku o dofinansowanie (specyficznych dla poszczególnych obszarów interwencji).

 Większość wnioskodawców nie identyfikowała problemów w trakcie aplikowania o wsparcie w ramach FEdP 2021-2027. Warto zauważyć, że znaczna część respondentów nie wiedziała lub nie pamiętała czy takie problemy występowały, co  może przynajmniej częściowo wynikać z faktu korzystania z usług podmiotów doradczych.

 Najczęstsze problemy to:

• Długi proces oceny,
• Problemy techniczne z systemami informatycznymi,
• Trudności w i przygotowaniu dokumentacji (w ramach EFRR).

W związku z tym, iż w perspektywie finansowej 2021-2027 aplikowanie o wsparcie odbywa się wyłącznie drogą elektroniczną, ocenie poddano również służące temu systemy informatyczne: WOD2021, SOWA EFS. Wnioskodawcy wśród zalet tych systemów wskazywali głównie wygodę przesyłania wniosku i załączników, a także zrozumiałość instrukcji.

 Analiza ekspercka wykazała zgodność stosowanych kryteriów z celem głównym i celami szczegółowymi Programu. Kryteria i system wyboru projektów są zgodne z zasadami jawności i transparentności.  System wyboru projektów spełnia wymogi niedyskryminacyjności i równego traktowania wnioskodawców. Procedury i kryteria są stosowane jednakowo wobec wszystkich podmiotów w analogicznych sytuacjach. Nie stwierdzono przypadków dyskryminacji ani naruszeń zasad równościowych. Realizowane są także wymogi dotyczące polityk horyzontalnych, takich jak równość płci i niedyskryminacja. W konsekwencji przyjęte kryteria i system wyboru projektów są niedyskryminacyjne i zapewniają realizację zasad równościowych, zgodnie z Kartą Praw Podstawowych i Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowymi wynikami badania.