Głównym celem działań ewaluacyjnych jest tworzenie merytorycznych przesłanek dla ulepszania interwencji publicznych realizowanych w ramach polityki spójności. Ulepszanie interwencji publicznych oznacza podnoszenie ich trafności, skuteczności, efektywności i użyteczności, w odniesieniu do potrzeb oraz wyzwań społeczności objętych polityką spójności oraz wzrost zasięgu jej oddziaływania i widoczności. Ulepszanie interwencji obejmuje również ich zharmonizowanie z innymi działaniami rozwojowymi oraz wzmacnianie unijnej wartości dodanej.
Ewaluację przeprowadza się w celu poprawy jakości projektowania i wdrażania programów, pod kątem co najmniej jednego z następujących kryteriów: skuteczności, efektywności, trafności, spójności i unijnej wartości dodanej. Ewaluacja może również obejmować inne odpowiednie kryteria, takie jak poziom włączenia społecznego, niedyskryminację i widoczność, i mogą obejmować więcej niż jeden program. Ewaluacja to proces systematycznej oceny wsparcia w ramach FEdP 2021-2027, który pełni ważną rolę w procesie kształtowania interwencji i efektywnego wydatkowania funduszy unijnych.
Funkcję Jednostki Ewaluacyjnej programu Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027 (JE) odpowiedzialnej za realizację procesu ewaluacji FEdP 2021-2027 pełni Regionalne Obserwatorium Terytorialne (ROT). Referat ROT umiejscowiony jest w strukturze Instytucji Zarządzającej FEdP 2021-2027, w Departamencie Zarządzania Funduszami i Programami.
Działania Jednostki Ewaluacyjnej wspierane są przez Grupę Sterującą Ewaluacją (GSE), która stanowi regionalne forum współpracy i koordynacji procesu ewaluacji. GSE ma charakter roboczy i koordynowana jest przez JE.
Funkcję doradczo-opiniodawczą w zakresie wdrażania Programu pełni Komitet Monitorujący Program FEdP 2021-2027.
